Derinin Rengini Oluşturan Tabaka; Epidermis Nedir?
Epidermis ile ilgili tüm detaylar burada!
Epidermis Nedir?
Deri vücudun en büyük organıdır. Temel görevi vücudu korumak, vücut ısısını düzenlemek, dokunma, sıcaklık ve soğukluk gibi hislerin algılanmasını sağlamaktır. Deri üç katmandan oluşur. Bu tabakalar dıştan içe doğru epidermis, dermiş ve hipodermis olarak adlandırılır. Doğrudan en dış tabaka olması ve cilt bakımı ile odak noktası hale gelmesi “epiderm nedir?” veya “epidermis nedir?” sorusunun çok sık sorulmasında etkilidir.
Epidermis derinin en dış katmanıdır, herhangi bir damarı içermediği için besinlere erişim sağlamak ve atıklardan kurtulmak için dermis tabakasına bağlıdır. Epidermis ince bir tabaka olsa da koruyuculuğu yüksektir, derinin ve bundan ötürü vücudun çevresel faktörlere maruz kalan ilk katmanıdır. Epidermisin en ince olduğu nokta göz kapaklarıdır, bu bölgelerdeki epidermis kalınlığı ortalama olarak 0,5 milimetredir. Epidermisin vücutta en kalın olduğu bölgeler ise avuç içi ve ayak tabanlarıdır. Bu bölgelerdeki kalınlığı 1,5 milimetredir.
Epidermis Tabakaları
Epidermis kendi içinde genel olarak 4 tabakaya, avuç içi ve ayaklarda ise 5 farklı tabakaya sahiptir. Bunlar bazal tabaka, dikensi tabaka, tanecikli tabaka, önleyici tabaka ve boynuzsu tabakadır. Her katmanın görevleri farklıdır. Epidermisin görevlerini daha iyi anlayabilmek için epidermis tabakaları özelinde görevleri bilmek önemlidir.
Stratum Basale (Bazal tabaka): Epidermisin dermis ile bağlandığı noktada bulunan tabakadır. “Derinin rengini hangi tabakası oluşturur?” sorusunun cevabı “Stratum Basale” olarak verilebilir.
Bu tabakada ten rengini veren melanini üreten melanosit hücreleri bulunur. Melanositler güneş ışığına maruz kaldığı zaman cildi UV ışınlarından korumak için daha yoğun melanin üretir.
Stratum Spinosum (Dikensi tabaka): Epidermis tabakaları arasında en kalın olandır. Bu tabakada bulunan keratinosit hücreleri cildi, tırnakları ve saçı oluşturan koruyucu protein olarak bilinen keratini üretir.
Stratum Granulosm (Tanecikli tabaka): Bölünme yeteneğini kaybetmiş keratinositler bu tabakada bulunur.
Stratum Corner (Boynuzsu tabaka): Biyokimyasal olarak aktif ancak ölü hücrelerden oluşur. Hücrelerin dokusu keratinden ibarettir. Çevresel faktörlere bağlı olarak yapısal değişimler meydana gelir. Soğuk ve rüzgârlı havalarda kalınlaşır.
Stratum Lucidum (Önleyici tabaka): Avuç içlerinde ve ayak tabanlarında bulunan tabakadır.
Epidermis Görevleri Nelerdir?
Epidermisin temel işlevi zararlı unsurları dışarıda tutarak vücudun düzgün çalışmasını sağlamak adına vücudu korumaktır. Epidermis sayesinde bakteriler, virüsler ve bulaşıcı ajanlar vücudun dışında tutulur. İnsan vücudunda yaralanmaya daha yatkın olan bölgeler olarak kabul edilen avuç içlerinde ve ayak tabanlarında epidermis daha kalındır. Epidermisi oluşturan özel hücreler farklı açılardan vücudu korumaya yardımcı olur. Epidermisin görevleri yapısında bulunan hücreler özelinde de değişiklik göstermektedir.
Epidermisi Oluşturan Hücrelerin Görevleri
Melanositler: Melanin pigmenti içerirler, cilt tonunu ve rengini belirlerler. Her insanın epidermisinde yaklaşık olarak aynı sayıda melanosit bulunur ancak hücredeki melanin miktarı insandan insana farklıdır. Güneş ışığı melanin miktarını artırır, bu da bronzlaşma adı verilen değişime neden olur. Melanositlerin bir diğer görevi de güneşten gelen ultraviyole radyasyonu filtrelemektir.
Keratinositler: Epidermiste en çok bulunan hücrelerdir ve keratin proteinin sentezlenmesinde görev alırlar. Epidermisin en derin tabakasında oluşurlar ve epidermisin dış tabakasına doğru hareket ederler. Dış tabakada ölü keranositler dökülür ve yerlerine yenileri gelir.
Langerhans hücreleri: Kemik iliğinde üretilen langerhans hücreleri epidermiste bulunur ve cildin bağışıklık sisteminin bir parçası olarak cilde temas eden yabancı maddeleri ve enfeksiyonları tespit etmeye yardımcı olurlar.
Merkel hücreleri: Nöral rest hücrelerinden oluşurlar, yumuşak dokunma algısından sorumludurlar.
Epidermisin yapısındaki hücrelerin temel görevlerinin yanı sıra genel olarak vücudu saran bu dokunun sağladığı çok değerli faydalar olduğu unutulmamalıdır.
Epidermisin Temel Görevleri
Hidrasyon: Epidermisin en dış tabakası olan Stratum Corner suyu tutar. Bu sayede cilt nemli ve sağlıklı kalır.
Yeni Hücre Üretimi: Epidermisin Stratum Bazal tabakasında yeni cilt hücreleri gelişir ve yaşlandıkça diğer tabakalardan yukarı hareket ederler. Bu tabakada başlayan yolculuk yaklaşık 28 gün sürer ve epidermis 28 günde 1 kendini yeniler.
Koruma: Epidermis vücudu UV ışınlarına, patojenlere (bakteriler, virüsler, mantarlar ve parazitler) ve kimyasallar dahil olmak üzere pek çok faktörden korumak için zırh görevi korur.
Ten Rengi: Epidermis cilt rengini sağlayan melanini üreten melanosit hücrelerine sahiptir.
Epidermisi Korumanın Önemi
Epidermisi oluşturan katmanlar ve hücrelerin temel görevlerinin ne kadar önemli olduğunu kabul etmemek imkânsız. Epidermisin görevlerini yerine doğru bir şekilde getirebilmesi için korunması büyük bir öneme sahip. Epidermis oldukça ince ve ince olduğu kadar da dayanıklı bir yapıda olsa da bu hasar alamayacağı anlamına gelmez. Epidermisin hasar görmesi ile birlikte cilt su tutmamaya başlar. Cildin su tutmaması beraberinde kuruluk, hassasiyet ve reaksiyonlara yatkınlık gibi durumlara neden olabilmektedir. Epidermisin diğer cilt katmanlarını ve vücudu koruyamaması sonucunda patojenlere karşı korunmasız kalınması söz konusu olur. Epidermisin yeterli korunduğunu anlamak için belirli semptomların kontrolünü yapmak gerekir.
Ciltte koyu lekelenmeler olması pigmentasyon sorununa işaret eder. Kuru ve çatlamış bir cilt ise epidermisin su tutma görevini yerine getiremediğinin göstergesidir bu da bakıma daha dikkatli yaklaşılması gerektiğini ifade eder. Cildin soyulması, pul pul dökülmesi, tahriş olması da epidermisin yeterince korunmadığının bir göstergesidir.
Epidermis Nasıl Korunur?
Epidermisin korunmasını gerektiğini tartışmaya kapalı bir konu. Özellikle de yukarıda bahsedilen belirtileri olan kişilerin cilt bakım rutinlerini yeniden değerlendirmeleri gerektiğini söylemek mümkün. Bu noktada ise “epidermis nasıl korunur?” sorusu gündeme geliyor. Epidermisi korumak için yapılabilecekler oldukça fazla.
Sağlıklı beslenme, yeterli miktarda su içme tüm genel sağlıklı olma kriterleri arasında epidermis için de geçerli olanlar olarak ön plana çıkıyor. Bunun yanı sıra epidermisin doğru cilt bakım ürünleri ile desteklenmesi gerekliliğinin de unutulmaması gerekiyor. Epidermisin doğru cilt bakım ürünleri ile desteklenmesi için cilt tipinin ve cilt gereksinimlerinin bilinmesi ve bu bilgiler doğrultusunda seçim yapılması önemli.
Epidermisin korunması için kullanılacak cilt bakım ürünlerinin özenle seçilmesi gerekir. Klinik testleri yapılmış, onay almış formüller arasından seçim yaparken de cilt tipi ve gereksinimleri göz önünde bulundurulmalıdır. 25 yılı aşkın süredir cilt bakım ürünlerinde yenilikçi çalışmaları ile dikkat çeken SkinCeuticals formülasyonları arasında uygun olanları seçerek oluşturacağınız bir bakım rutini ile cildinizi koruyabilir ve ihtiyaçlarını eksiksiz bir şekilde karşılayabilirsiniz.
Cilt tipine uygun seçilmiş bir temizleyici, sonrasında hem makyaj hem de temizleyici kalıntılarının temizlenmesini sağlayacak tonik ve ardından uygulanan ideal bir nemlendirici ile en temel cilt bakım rutinini oluşturmak mümkün. Ancak cilt bakım rutininin daha özel ele alınması gerektiğinin unutulmaması gerekir. Cildin yoğun nem gereksinimini sağlayacak serumların rutine dahil edilmesi cildi korumak açısından büyük önem taşır.
SkinCeuticals Hydrating B5 Nem Serumu tüm cilt tipleri için uygun olması sebebiyle cildin nem ihtiyacının karşılanmasında oldukça değerli bir ürün olarak dikkat çekiyor. Tek başına ya da günlük bakım rutinindeki nemlendirici ile birlikte kullanılabilen serum cilde sağladığı nem ile epidermisin korunmasına katkı sağlıyor. Göz çevresi haricinde tüm yüze, boyun ve göğüs bölgelerine kısacası cildin kuru ve nemsiz olduğu tüm bölgelere uygulanabilen serum ile kapsamlı bir epidermis koruması sağlamak mümkün oluyor.